Bertha Berkowicz–Lautman

Urodziła się 27 sierpnia w 1925 r. w miejscowości Dlhoňa na Słowacji. Pochodziła z rodziny ortodoksyjnej, mieszkającej w małej miejscowości Vyšná Pisaná. Bertha uczęszczała do szkół w pobliskich miejscowościach Nižná Pisaná i Svidník. Kiedy wybuchła druga wojna światowa miała 14 lat. Została wysłana do pracy przymusowej w Stropkovie, gdzie zostałą rozdzielona z matką. Została przewieziona na stację kolejową w Popradzie. Tam dołączyła do 998 żydowskich dziewczyn, większość z nich była w wieku od 16 do 21 lat. W ten sposób słowaccy naziści rozpoczynali akcję wyniszczenia prawie 60.000 słowackich Żydów. 23 marca 1942 r. transport 999 słowackich Żydówek wyruszył do Auschwitz, gdzie dotarł po południu 26 marca 1942 r. Był to pierwszy transport kobiecy do obozu oraz pierwszy masowy transport Żydów deportowanych do Auschwitz. Bertha Berkowicz otrzymała obozowy numer 1048, który później został wytatuowany na jej przedramieniu. Początkowo Bertha została przydzielona do pracy przy kopaniu rowów, a w sierpniu 1942 r. została przeniesiona do Birkenau. Trafiła do komanda roboczego, które zbierało zwłoki innych więźniów i transportowało do krematorium. W październiku 1944 r. Bertha została przetransportowana do obozu Bergen-Belsen, gdzie doczekała wyzwolenia w kwietniu 1945 r. W wyniku Holokaustu straciła prawie całą rodzinę, lecz nie straciła głębokiej wiary.

Po wojnie odnalazła siostrę i brata, jedynych ocalałych członków najbliższej rodziny. W 1949 r. Wyjechała do Stanów Zjednoczonych, ale czesto wracała do Europy, aby w spotykać się z młodymi ludźmi i edukować o bolesnej historii i swoich doświadczeniach.

Bertha Berkowicz-Lautman zmarła 4 listopada 2008 r. w Cleveland w Stanach Zjednoczonych.

Symbolizacja

To narzucanie siłą symboli umożliwiających wizualne odróżnienie jednej grupy od pozostałych. W czasie Holokaustu osoby pochodzenia żydowskiego były zmuszone do noszenia odróżniających symboli różniących się w zależności od kraju. Mogła to być żółta gwiazda Dawida naszyta na ubranie, lub jak w okupowanej Polsce – biała opaska z niebieską gwiazdą Dawida noszona na ramieniu. Klasyfikacja i symbolizacja to powszechne zjawiska. Stają się niebezpieczne, jeśli towarzyszy im nienawiść i dehumanizacja. Aby przeciwdziałać symbolizacji, nadawanie symboli konkretnym grupom oraz mowa nienawiści powinny być prawnie zakazane, a przywódcy religijni powinni aktywnie przeciwstawiać się działaniom prowadzącym do nienawiści.

Jak historia tej osoby jest powiązana z opisywanym etapem?

Bertha Berkowicz-Lautman była osobą przywiązana do tradycji i religii, dla której tożsamość żydowska była niezwykle ważna. Nie zmieniło sie to nawet w obliczu represji i zagrożenia życia. Ze względu na bycie Żydówką, Bertha doświadczyła procesu symbolizacji, który pozostawił trwały ślad nie tylko w jej wspomnieniach, ale także jak najbardziej materialny, zapisany w obozowym tatuażu.