Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the acf domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /home/uprzedzu/10krokow.org/wp-includes/functions.php on line 6121

Notice: Function _load_textdomain_just_in_time was called incorrectly. Translation loading for the wp-external-links domain was triggered too early. This is usually an indicator for some code in the plugin or theme running too early. Translations should be loaded at the init action or later. Please see Debugging in WordPress for more information. (This message was added in version 6.7.0.) in /home/uprzedzu/10krokow.org/wp-includes/functions.php on line 6121
10 kroków - Etap 9 - Jan Jantoń - Humanity in action

Jan Jantoń urodził się 11 kwietnia 1911 r. Razem z żoną Bronisławą i czwórką dzieci mieszkał we wsi Wola Brzostecka, gdzie zajmował się rolnictwem...

Jan
Jantoń

Etap 9 - Eksterminacja

Jan Jantoń urodził się 11 kwietnia 1911 r. Razem z żoną Bronisławą i czwórką dzieci mieszkał we wsi Wola Brzostecka, gdzie zajmował się rolnictwem...

Jan Jantoń

Jan Jantoń urodził się 11 kwietnia 1911 r. Razem z żoną Bronisławą i czwórką dzieci mieszkał we wsi Wola Brzostecka, gdzie zajmował się rolnictwem. Od lata 1942 r. Rodzina Jana Jantonia pomagała znajomym – żydowskiej rodzinie Fisch. Po ucieczce z getta w Brzostku sześcioosobowa rodzina Fisch – Sara Hena, Mojżesz oraz ich dzieci Róża, Rachel, Feige, Mojżesz – ukrywała sie w gospodarstwie Jantoniów. Po pewnym czasie, gdy sytuacja zaczęła robić się coraz bardziej niebezpieczna, Jan Jantoń zorganizował dla nich nową kryjówkę, w pobliskim lesie. Jantoniowie dostarczali Fischom jedzenie oraz niezbędne przedmioty.
8 grudnia 1942 r. na skutek donosu, kryjówkę odkryli niemieccy żandarmi i polscy granatowi policjanci. Wszyscy członkowie rodziny Fisch zostali zamordowani. W tym samym czasie do kryjówki przyszedł Jan Jantoń, aby dostarczyć żywność dla ukrywających się osób. Za pomoc Żydom został rozstrzelany na miejscu. Jan Jantoń oraz członkowie i członkinie rodziny Fisch zostali pochowani we wspólnej mogile nieopodal kryjówki. W 1992 r. Bronisława i Jan Jantoniowie zostali pośmiertnie uhonorowani tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.

AUTORKA: Larysa Michalska

Eksterminacja

Na tym etapie dochodzi do masowych mordów, czyli ludobójstwa. Sprawcy unikają używania tego i podobnych pojęć, ponieważ nie uważają swoich ofiar za ludzi. Jeśli to państwo stoi za ludobójstwem, siły zbrojne mogą bezpośrednio uczestniczyć w zabijaniu. Państwa często wspierają bojówki, które dokonują znacznej części zbrodni, dzięki czemu państwo może odsunąć od siebie podejrzenia i wyprzeć się swojej winy. Ofiary są poddawane działaniom, które mają doprowadzić do ich celowego wyniszczenia przez głód, brak dostępu do wody, żywności i lekarstw. Ofiary są poddawane przymusowej sterylizacji lub aborcji. Dzieci są siłą odbierane rodzicom. Ludobójstwu towarzyszy niszczenie dóbr kultury i dziedzictwa religijnego ofiar.
Czasem, w konsekwencji ludobójstwa, dochodzi do zabijania w odwecie i cykl się powtarza. Ofiary są po raz kolejny dehumanizowane – zwłoki często są bezczeszczone, grzebane w masowych grobach.
Gdy dochodzi do ludobójstwa, tylko szybka i efektywna interwencja zbrojna może powstrzymać zbrodnie. Utworzenie stref bezpieczeństwa lub korytarzy humanitarnych pod skuteczną ochroną sił międzynarodowych może uratować życie wielu osób. Zgodnie z koncepcją międzynarodowej odpowiedzialności za ochronę, od 2005 r. społeczność międzynarodowa może i powinna reagować broniąc życia ludności.


Jak historia tej osoby jest powiązana z opisywanym etapem?

Jan Jantoń był świadkiem i ofiarą potwornego zła drugiej wojny światowej. Na jego oczach rozgrywały się dramatyczne sceny szykanowania, upokarzania, prześladowania i zabijania jego żydowskich znajomych i sąsiadów. Mimo ogromnego niebezpieczeństwa, które groziło jemu i jego rodzinie, świadomy grożącej im kary śmierci, którą wprowadziły władze okupacyjne za pomoc Żydom i Żydówkom, zdecydował się wspólnie z żoną nieść pomoc tym, którzy tego najbardziej potrzebowali.